Category Archives: Bijensterfte

Documentaire bevruchtingsstation Marken

Documentaire van Brandpunt+ (KRO-NCRV) over het Varroa Resistente teeltproject van Arista Bee Research in Nederland (Nederlandse, Engelse, Duitse, Franse en Italiaanse ondertiteling), september 2018.

Door zon verwarmde bijenkast beschermt tegen de varroamijt

Een Tjechische wetenschapper ontwikkelt een door de zon verwarmde bijenkast die het volk beschermt tegen de beruchte varroamijt.

Roman Linhart is geen gewone leraar. Hij zegt dat hij een manier heeft bedacht om de dreiging van varroase in een bijenvolk te stoppen. Varroase heeft wereldwijd heel veel bijenvolken vernietigd.

ROMAN LINHART zegt: “Het is algemeen bekend dat een temperatuur boven 40 graden Celsius de varroamijt doodt. Ik ben er in geslaagd om in het wild levende volken te vinden die zonder behandelingen overleefden alleen omdat zij onder verwarmde oppervlakken huisden, bijvoorbeeld onder leisteen of onder daken van metaalplaat. Hierdoor kwam ik op het idee een bijenkast te maken die zichzelf verwarmt en tevens de varroamijt doodt.”

De vindingrijke imker ontwikkelde een door de zon verwarmde bijenkast. De zon schijnt door een glazen deksel en verhit metalen platen die daaronder zijn geplaatst.

ROMAN LINHART, zegt verder: “Als de temperatuur van het gesloten broed boven de 35,5 graden Celsius komt stopt de groei van de varroamijt en als de temperatuur langer dan 2 uur boven de 40 graden komt wordt de varroamijt in het bijenvolk compleet uitgeroeid.” De bijen blijven ongedeerd zoals aangetoond in vroegere wetenschappelijke proeven met het gebruik van verwarmingsunits om de varroamijt te bestrijden. De inzet is hoog. Bijen bestuiven twee derde van de oogst waarvan 90 procent ons tot voedsel dient. Als Linhart’s theorie werkt is hij er zeker van dat de wetenschappelijke wereld versteld zal staan.

Hier kunt u het filmpje zien.

Adembenemend! De eerste 21 dagen van een honingbij

We weten allemaal dat er bijen verdwijnen. Maar wat maakt bijenvolken zo kwetsbaar? Fotograaf Anand Varma hield bijen in zijn achtertuin — met een camera erop gericht — om een goed beeld van het volk te krijgen. Dit project, voor het meinummer 2015 van het National Geographic Magazine, laat een glimp zien van het leven in een bijenkast en toont één van de grootste bedreigingen van de gezondheid van de bij. Een mijt die parasiteert op babybijen tijdens de eerste 21 dagen van hun leven. Met dit ongelooflijke filmmateriaal, op muziek gezet van Magik*Magik Orchestra, toont Varma het probleem… en wat er gedaan moet worden om het op te lossen.

Kijk hier naar de film.

 

 

Teeltgroep “De Hoven” start met VSH-teelt

Een aantal leden van Teeltgroep De Hoven is in nauwe samenwerking met BartJan Fernhout van de stichting Arista Bee Research gestart met de teelt van VSH koninginnen.

Wat is VSH?
VSH betekent Varroa Sensitive Hygiene, het gedrag van bijen om in gesloten broed voortplantende varroamijten te herkennen en deze cellen te openen en de pop met de mijt uit de cel te halen. Niet voortplantende mijten worden niet verwijderd. De mijt wordt telkens weer opnieuw uit een cel gehaald waardoor ze zich niet succesvol kan vermeerderen.
Dit gedrag van de bijen is in Amerika ontdekt en via een speciaal ontwikkelde teelt- en selectie methode is het gelukt deze eigenschap intensiveren. De teelt methode bestaat uit het telen van koninginnen die door 1 dar bevrucht worden. Deze volkjes worden daarna besmet met zeer veel varroa mijten. In het gesloten broed van deze volkjes wordt later gezocht naar voortplantende mijten. Volkjes die een hele hoge score VSH gedrag vertonen worden gebruikt voor verdere teelt. Het bijzondere aan deze methode is dat de varroa mijt bestreden wordt door de bijen zelf en niet door een chemische of imkertechnische methode. Deze teelt methode gaan zij dit jaar uitproberen. Zij hopen dan over een aantal jaren volken te hebben die in hoge mate varroa resistent zijn.
Hygiënisch gedrag van een volk zegt iets over de mogelijkheid dat het volk ook VSH gedrag vertoond. Volken met een hoog VSH gedrag hebben ook een zeer hoog hygiënisch gedrag.
Volken met een zeer hoge VSH, >95%, kunnen de mijtenbesmetting beter onder controle houden dan de minder hygiënische. De met DWV besmette mijten kunnen ze nog beter vinden. En zelfs een iets lager hygiënisch gedrag heeft hier nog een toegevoegde waarde in het laag houden van de DWV. Je ziet dat hier dus plotseling “iets” gebeurt bij de hoge, > 95% hygiënische volken. De speculatie is dat dit “iets” dus gerelateerd is aan VSH.
(DWV= Deformed Wing Virus, gekreukelde vleugel virus)
Rapportage van het onderzoek leest u hier.

Op 2 mei hebben Jean-Marie van Dijck uit België en BertJan Fernhout samen met leden van de groep op een aantal volken een hygiënische test uitgevoerd. Dit werd gedaan d.m.v. het bevriezen van gesloten broed met vloeibare stikstof.

Links: Marwim van Limburg Rechts: Jean-Marie van Dyck tijdens bevriezen met N2

Links: Marwim van Limburg Rechts: Jean-Marie van Dyck tijdens bevriezen met N2

Een klein stukje broed, circa 135 cellen, werd bevroren en weer terug gehangen in het volk. Na 20 uur werd het raam gefotografeerd en vergeleken met de foto van voor de behandeling. Het bleek dat de groep beschikt over lijnen met zeer hoog hygiënisch gedrag. Zie foto’s hieronder.

Vóór hygienetest

Vóór hygienetest

 

Na hygienetest

Na hygienetest

Vanaf 14 mei gaan zij starten met de teelt van de koninginnen en darren uit deze volken en begin juni gaan ze d.m.v. KI de koninginnen bevruchten met het sperma van 1 dar. Op deze site ga ik dit seizoen regelmatig verslag doen van de teelt.

Voor meer informatie zie de site van Arista Bee Research.
Of bij Teeltgroep De Hoven, Martin Klein

Nieuwe technologie zou de varroamijt kunnen verwijderen

SEATTLE Jan. 6, 2015
– Eltopia ontwikkelt momenteel een eenvoudige, pesticide vrije manier om Varroamijten in bijenvolken te verwijderen. Deze baanbrekende nieuwe technologie, genoemd ‘MiteNot’, steriliseert de mijten en verwijdert ze zonder de bijen te schaden. De ‘MiteNot’ wordt momenteel onderzocht, ontwikkeld en getest door het Bee Lab op de Universiteit van Minnesota.

“Om de bijen te redden hebben de imkers en bijenonderzoekers een nieuwe niet op chemicaliën gebaseerde manier nodig om de hoeveelheid mijten in bijenvolken te beheersen. Eltopia’s ‘MiteNot’ project is het meest innovatief en meest belovend om de bijencrisis te keren dan enig ander idee dat sinds een lange tijd, en misschien ooit, voorbij kwam” -Marla Spivak, vooraanstaand professor op de McKnight University Apiculture/Social Insects van de Universiteit van Minnesota.

Varroa destructor mijten zijn aanwezig in bijna alle bijenvolken in Noord Amerika. Onderzoek wijst uit dat als men deze niet bestrijdt zij een factor kunnen zijn die mede CCD veroorzaakt. ‘MiteNot’ gebruikt een composteerbare printplaat die de fases in het broed detecteert en gedurende bepaalde tijd warmte toevoert met bepaalde temperatuur om de mijt te steriliseren. De warmte wordt toegevoerd als de broedcellen worden gesloten en de temperatuur zich stabiliseert. Dit is ongeveer op het moment dat de vrouwtjesmijt haar eitjes legt maar voor de mannetjesmijten hun zusters bevruchten zodat de levenscyclus van de mijt wordt onderbroken. Hoewel het een gecompliceerd proces is, is ‘MiteNot’ makkelijk in gebruik voor imkers. Slechts één raam per bijenvolk dient te worden geruild voor een ‘MiteNot’ raam. ‘MiteNot’ is ecologisch ontworpen en bevindt zich in een raam en is een met bijenwas afgedekte composteerbare printplaat. De printplaat is gemaakt van duurzame materialen zoals maismeel. Doordat het met was is bedekt is het in gebruik en aanzicht niet anders dan gewoon kunstraat. Imkers kunnen de ‘MiteNot’ steeds hergebruiken en ze hebben de mogelijkheid om een nieuwe met was bedekte printplaat te plaatsen indien dat nodig is.

“We vertrouwen erop dat we de ‘MiteNot’ op de markt brengen. We zitten op schema om een effectieve, betaalbare en niet-giftige oplossing voor zowel de professionele als de hobby-imker te kunnen leveren om de varroamijt binnen de perken te houden. Tevens hebben we hoge verwachtingen over andere potentiële toepassingen van onze composteerbare printplaat technologie om andere problemen in bijenvolken op te lossen. De toepassing van deze technologie breidt zich uit binnen en buiten de agricultuur.” – Will MacHugh, CEO Eltopia

‘MiteNot’ wordt momenteel onderzocht, ontwikkeld en getest. Eltopia zoekt commerciële imkers en academische onderzoekinstituten om deel te nemen aan verdere testen. Als de testen positief blijven verlopen hoopt Eltopia deze simpele, niet giftige manier van varroabestrijding te gaan produceren. Eltopia zal de ‘MiteNot’ in de herfst van 2015 op de markt brengen.

Over Eltopia:
Eltopia gelooft in het vinden van verantwoorde, duurzame en met vakmanschap gemaakte oplossingen. Eltopia’s core business bestaat uit communicatie met de focus op agricultuur. De producten omvatten mobiele verbindingen voor robots (machine-to-machine), commerciële telefoon services, Internet op het platteland en bouwen van prototypes. Eltopia is ook innovatief bij het redden van de honingbij, optimaliseren van irrigatie en monitoring van het weer. Kijk voor meer info op www.eltopia.com

Persbericht: Grote stap vooruit in teelt Varroaresistente honingbij

Boxmeer, 12 februari 2015.

De populatie honingbijen wereldwijd, belangrijk voor de bestuiving van onze voedselgewassen, wordt bedreigd door een zeer schadelijke mijt: Varroa destructor. Een Europese groep imkers, gecoördineerd door de Stichting Arista Bee Research, heeft tijdens het afgelopen voorjaar en de zomer een eerste generatie Europese honingbijen geteeld die de Varroamijt detecteert en het besmette broed verwijdert, waardoor naar verwachting het aantal Varroamijten onder controle zal blijven. Dit is een belangrijke stap in het telen van gezondere, Varroaresistente bijen, die veel beter kunnen overleven onder reeds moeilijke omstandigheden.

De Varroamijt creëert een gat in het pantser van de bij en verzwakt hiermee de bij direct door het opzuigen van hemolymfe (“insectenbloed”). Daarnaast kunnen virussen en bacteriën dit gat binnendringen en ziekten en zelfs een voortijdige dood van de bijen veroorzaken. Tot nog toe worden bijenvolken hiervoor chemische behandeld, maar dit is arbeidsintensief en heeft wisselende resultaten. De behandeling kan bovendien residuen achterlaten en heeft niet alleen invloed op de mijten maar kan ook schadelijk zijn voor de bijen zelf. Onbehandelde bijenvolken sterven vaak binnen 2 jaar aan de gevolgen van de snel groeiende Varroapopulatie. De Varroamijt wordt daarom beschouwd als de belangrijkste oorzaak van het verlies aan volken in de winter.

Het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) heeft aangetoond dat het mogelijk is om honingbijen te selecteren met Varroa Sensitieve Hygiëne (VSH) gedrag: deze bijen detecteren reproducerende Varroamijten in het broed. Aangezien deze VSH-bijen het aangetaste broed verwijderen komen er geen Varroa-nakomelingen. De selectie is alleen beperkt tot deze eigenschap, er waren nog geen middelen om deze eigenschap structureel te integreren in een bredere basis van de honingbij populatie.

In het voorjaar van 2014 maakte het Europese team meer dan honderd kleine volkjes, een kwart met een USDA-VSH achtergrond en de rest met een Europese achtergrond. De koninginnen werden kunstmatig geïnsemineerd met slechts één dar, in plaats van de ongeveer tien die gewoonlijk worden gebruikt, waardoor alle nakomelingen niet alleen dezelfde moeder, maar ook dezelfde vader hadden, zodat ze dezelfde eigenschappen erven. De EU koninginnen en darren werden geselecteerd uit volken met lagere aantallen Varroamijten en een goed hygiënisch gedrag.

Na een extra besmetting met Varroamijten werden de volken aan het eind van de zomer onderzocht op het percentage niet-voortplantende mijten in het broed, de belangrijkste maat voor vaststellen van VSH-gedrag. In totaal werden meer dan 20 volken gevonden met een hoog (meer dan 75%) VSH-gedrag. De helft van deze volken hebben een Europese achtergrond, waarmee wordt aangetoond dat het VSH-gedrag, zoals eerder in de USDA onderzoekvolken aangetoond, ook aanwezig is bij de Europese bijen. De resultaten tonen ook aan dat VSH-gedrag in korte tijd tot een hoog niveau gebracht kan worden door middel van de één-dar inseminatie techniek.

De volgende stap in het teeltprogramma, te beginnen in het seizoen 2015, zal gericht zijn op het verder selecteren naar 100% VSH-gedrag in de Europese honingbijen. Zodra dit niveau bereikt wordt, zullen weer volken van normale grootte gemaakt worden (met ‘normaal’ geïnsemineerde koninginnen met meerdere darren), welke grondig getest worden op andere belangrijke eigenschappen als zachtaardigheid, zwermneiging en honingproductie. De selectie zal ook plaats moeten vinden binnen zoveel mogelijk verschillende lijnen van honingbijen om een rijke biodiversiteit te behouden en een brede toepassing in de imkergemeenschap wereldwijd mogelijk te maken.

Over de Stichting Arista Bee Research

De Stichting Arista Bee Research werd opgericht eind 2013 met het doel om gezondere, Varroaresistente honingbijen te telen. De stichting is een non-profit organisatie, wetenschappelijk ondersteund door senior onderzoekers van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA, Baton Rouge), het Kirchhain Bijen Instituut (Duitsland), het Hohen Neuendorf Bijen Instituut (Duitsland) en de Wageningen Universiteit (Nederland). De Stichting Arista Bee Research zoekt financiële steun om dit belangrijke werk voort te kunnen zetten.

www.aristabeeresearch.org/nl

 

 

De varroamijt, leer haar kennen.

De varroamijt heeft zich ongeveer dertig jaar geleden over de hele wereld verspreid en is een plaag voor bijenvolken én imkers.
In het begin van zijn verschijnen leek het allemaal nogal mee te vallen. Er werden middelen bedacht en toegepast om de varroamijt te bestrijden.
Het is dan wel essentieel dat je dan de levenscyclus van de mijt kent en hoe zij zich gedraagt in het bijenvolk maar ook wat de gevolgen zijn als je de mijt haar gang laat gaan.
Er wordt door imkers en anderen heel verschillend gedacht over de oorzaken, gevolgen en bestrijding van de varroamijt.
Het sterven van bijenvolken aan het eind van een seizoen wordt door de één in verband gebracht met de aanwezigheid van de varroamijt en door weer anderen door het gebruik van neonicotinoïden in de moderne land- en tuinbouw en weer anderen menen dat het een combinatie is van allerhande factoren, zelfs de hoogfrequente radiostraling van mobiele telefoons en de mate van agressiviteit van bijen worden genoemd als veroorzaker.
Ondertussen bestrijdt de imker met toegelaten en niet toegelaten middelen, niets ontziend, de mijt en vernietigt niet alleen de mijt maar ook de micro-organismen in het bijenvolk.
In de beginnerscursussen wordt verteld dat de mijt er is en hoe en wanneer je deze moet bestrijden.
Wat ik mis is een goede beschrijving van de levenscyclus en haar gedrag.
Kun je mij zo uit het hoofd vertellen hoeveel mijten er uit een besmette werkstercel kruipen en hoeveel uit een besmette darrencel?
Kennis is macht ook ten opzichte van onze gezamenlijke vijand, “De mijt”.

Via media wordt er op het sentiment van mensen gespeeld door allerhande organisaties die de honingbij gebruiken om daar financieel beter van te worden.
Sommige mensen gaan zelf bijen houden om de honingbij te redden.
Toch verdwijnen er elk jaar weer bijenvolken ten gevolge van ziektes.
Hoe gaan de imkerbonden om met dit gegeven?
Wat wordt er gedaan door onderzoekinstituten en wat zijn de particuliere initiatieven om het probleem van de varroamijt te lijf te gaan en wat is de stand van zaken nu?
Binnenkort zal ik een nieuw e-Book lanceren waarin de geschiedenis en de levenscyclus van de varroamijt worden besproken.
Welk ziektebeeld kun je verwachten in een besmet volk?
Maar ook de verschillen tussen de A. cerana Fabricius en de Westerse A. mellifera om daar lering uit te trekken. Daarna neem ik jullie mee op de zoektocht naar de resistente bij en de inspanningen die in de afgelopen decennia zijn gedaan om tot een resistente bij te komen.
Want hij bestaat echt! De resistente bij.

Overpeinzingen van een imker

Regelmatig lees ik over varroamijten en andere problemen waar de honingbij mee te maken heeft zoals virussen waardoor bijensterfte kan optreden. Op veel plaatsen zijn imkers bezig een varroaresistente bij te telen of ondernemen pogingen daartoe. Diverse onderzoeksinstituten houden zich, al dan niet betaald door Monsanto, Syngenta, BasF, Bayer, Dow chemical, DuPont, Cargill, bezig met onderzoek naar allerlei effecten en mogelijke oplossingen. Is dit alles nuttig? Read more

Bijen houden is lang niet zo gemakkelijk als het lijkt

Hieronder een berichtje uit de Standaard (B) van 11 juli 2014

Imkers waarschuwen voor amateurisme …
Imkercursussen en bijenkasten verkopen als zoete broodjes. Maar bijen lijden stilaan onder hun populariteit omdat steeds meer onervaren imkers een bijenvolk houden. Ondanks een vrachtwagen goede bedoelingen levert dat meer dode bijen dan honing op.
In de slipstream van de alarmerende berichten over bijensterfte willen mensen imker worden en een bijenvolk houden. Om de bloemetjes en bijtjes een handje te helpen.

  • Bijen zijn het slachtoffer van hun eigen populariteit
  • Stadsimkers roepen op om niet onbezonnen aan bijenteelt te beginnen
  • “Mensen vergeten dat bijen veel zorg nodig hebben. Je zet toch ook geen koe in  je stadstuin als je niet weet wat ze nodig heeft?”

Wel, met bijen is het net zo : “het is meer dan een kastje in de tuin. Het zijn dieren.” Read more

Varroa 2014

Na een vrij zachte winter begon het voorjaar vroeg. De bloei van wilg, fruit, koolzaad, bladramanas en veel andere soorten volgden elkaar snel op en zo zaten we vroeger dan andere jaren al met een drachtloze periode. Doordat de winter zacht was en zelfs rond de kortste dag de temperatuur nog 8 graden was, was er bij veel volken niet eens een broedloze periode. Bovendien zaten de volken in de tijd dat de winterbestrijding van de varroamijt moest plaats vinden ook niet zo lekker op de tros zodat de bestrijding ook minder effectief was. Gevolg was dat de varroamijt zich al vroeg lekker kon ontwikkelen. Begin juli kwamen er al verontrustende berichten uit Duitsland dat er volken ten onder gingen aan de varroamijt. Daar heb ik toen op dit blog over bericht. Read more

1 2 3