5. Er zijn gesloten doppen
Kijk naar: Nu moet je serieus onderzoeken of het volk al gezwermd heeft of niet.
Een eerste aanwijzing kan het aantal bijen in het volk zijn.
Zijn er minder bijen dan de laatste keer dat je keek?
Zitten de honingkamers vol bijen?
Kijk nu naar het broed: Zijn er nieuw gelegde eitjes?
Kun je de koningin vinden?
Als er geen eitjes zijn wat is het jongste broed dat je ziet?
Als je eitjes vindt of je hebt de koningin gezien dan heb je geluk dat het volk nog niet heeft gezwermd maar het kan elk moment gebeuren als het weer goed is en het nog geen vier uur in de middag is.
Ga terug naar stap 4 en maak een kunstzwerm.
Als het volk heeft gezwermd is er helaas maar één optie over.
Aktie: Alles wat je in deze situatie kunt doen is het voorkomen van een nazwerm en daarmee het verlies van nog meer bijen en misschien het behouden van een honingoogst van dit volk.
Daarom moet je nu doppen verwijderen tot er één overblijft waar de bijen het mee moeten doen.
Maar welke regels volg je daarbij?
Er is een hele reeks meningen over dit onderwerp.
Meest algemeen wordt aanbevolen één mooie niet-gesloten dop waarin je een gezonde larf ziet te laten staan en alle andere doppen te breken, zowel gesloten als niet-gesloten.
Als er alleen gesloten doppen zijn kies je een mooie grote dop die indien mogelijk op een goed beschermde plaats zit zodat hij niet kan worden beschadigd tijdens het manipuleren van het raam.
Een andere mogelijkheid is om 2 doppen van dezelfde leeftijd te laten staan zodat er een reserve is mocht een van de doppen niet goed zijn.
Hoe weet je of doppen dezelfde leeftijd hebben?
Daarvoor kies je 2 doppen die vlakbij elkaar staan maar dat is geen garantie dat dat zo is. De gouden regel bij deze operatie is dat je ALLE doppen MOET verwijderen, behalve de één (of twee) die je wilt laten staan.
Om dit goed te doen schud of veeg je de bijen van de ramen en bekijk je de helle raat.
Ook langs de onderrand en in verborgen hoekjes langs de zijlatten.
Hier mogen geen fouten worden gemaakt.
Behandel zo alle ramen.
Sommige boeken zeggen dat je de ramen niet moet schudden omdat de larven in de doppen uit de koninginnengelei kunnen vallen en sterven.
Als je echter rustig schudt en niet afslaat is er geen probleem.
Als het volk minder dan 4 dagen heeft gezwermd kunnen er nog eitjes of larven zijn waarop redcellen kunnen worden opgetrokken.
Daarom moet je na 2 of 3 dagen controleren of er geen redcellen zijn opgetrokken waardoor al je werk teniet wordt gedaan en er toch een nazwerm komt.